خانه دختر

جهت بزرگ نمایی روی تصویر کلیک کنید

خانه دختر فیلم پرحاشیه این روز ها طی ده روز اکران به فروشی بیش از یک میلیارد تومان رسیده است و این درحالی است که شاهد انواع و اقسام نظرات و تحلیل های مردم هستیم. خلاصه دیگر کسی نمانده که راجع به سانسور شدن فیلم نظر نداده باشد اما حقیقت واقعاً چیست؟ آیا بیشتر فیلم را سانسور کرده اند؟ آیا به خاطر سانسورهای بیش از اندازه است که فیلم پایانی مبهم و نامعلوم دارد؟ وقتی با چنین فیلم هایی مواجه می شویم که توقیف شده اند نظیر خانه دختر یا رستاخیز و... چند حالت وجود دارد. یا باید فیلم را در جشنواره دیده باشید که بفهمید حقیقت چیست که خب غالب مردم فیلم را در جشنواره ندیده اند. در اینصورت راهی نمی ماند جز اینکه به سراغ کسانی بروید که فیلم را دیده اند و این به خاطر این است که مسئولین به طور واضح ماجرا را برای مردم شرح نمی دهند و یا به خاطر عدم اعتماد مردم به مسئولین وزارت ارشاد و سازمان سینمایی و ... است که صحبت های آن ها را نمی پذیرند. اما چه کسانی فیلم را دیده اند؟ هر کس می گوید من سه سال پیش فیلم را در جشنواره دیده ام و بخش های زیادی از فیلم را سانسور کرده یا نکرده اند راست می گوید؟ پاسخ منفی است. متأسفانه خیلی ها هستند که به خاطر جو سازی، پز دادن به اینکه جشنواره رفته و اصل فیلم را دیده اند و یا هرچه شما اسمش را می گذارید، دروغ می گویند. خب پس چه کنیم؟! در این شرایط تنها راه فهمیدن واقعیت و حرف درست این است که به سراغ نقدهای منتقدین و نظرات مردمی که در همان زمان جشنواره به ثبت رسیده و چاپ شده است بروید. دقت کنید که تاریخ انتشارشان در همان زمان اکران نسخه اصلی فیلم در جشنواره باشد. حال با این اوصاف، با جست و جویی در اینترنت و کمی کند و کاو در خصوص این فیلم متوجه خواهید شد که آنچه این روز ها مبنی بر سانسور قسمت های زیادی از فیلم که بعضاً از ده دقیقه و بیست دقیقه هم نام می برند، بین مردم و در صفحات مجازی و... عنوان می شود کذب محض است. این در حالی است که خود کارگردان و تهیه کننده نیز بارها گفته اند که سکانس های کمی از فیلم در حد دو دقیقه سانسور شده است. حتماً می پرسید پس چرا سه سال توقیف بوده و چرا فیلم ناتمام و مبهم تمام می شود؟ پاسخ به این پرسش احتیاج به توجه به چند نکته دارد. نخست آن که آنچه باعث توقیف خانه دختر شده بود سکانسی از فیلم است که مخاطب از آن چنین برداشت می کند که کسی که به دختر(سمیرا) تجاوز کرده پدر اوست. کارگردان و نویسنده و عوامل می گویند قصد ما بیان چنین مطلبی نبوده اما به هر حال در اینکه چنین تصویر مذمومی یعنی تجاوز پدر به دختر در فیلم تداعی می شده است شکی نیست و این همان سکانسی است که از فیلم حذف شده است تا چنین برداشتی در ذهن مخاطب شکل نگیرد کاری نداریم که حذف چنین صحنه ای درست بوده یا نه قضاوت با شما که پخش چنین چیزی با فرهنگ اسلامی و ایرانی ما سازگار هست یا نه اما مسأله دیگری که باید به آن توجه شود این است که مخاطب ایرانی عادت کرده و بهتر بگویم دوست دارد پایان و سرانجام همه چیز را بفهمد برای همین است که وقتی خانه دختر به بسیاری از پرسش هایی که در ذهن مخاطب مطرح کرده پاسخ نمی دهد و با توجه به ذهنیت قبلی مخاطب مبنی بر توقیفی بودن فیلم اولین قضاوت و برداشت مخاطب این است که فیلم سانسور شده که ما چیزی نفهمیدیم اما واقعیت این است که نسخه اصلی فیلم هم به سؤالات تماشاگران پاسخ نمی دهد. فیلم مبهم تمام می شود و این بستگی به برداشت مخاطب از فیلم دارد که واقعیت چه بوده است. عده ای این کار را با مهارت انجام می دهند و عده ای نیز مثل نویسنده و کارگردان ناشی فیلم خانه دختر تصور می کنند اینکه انبوهی از ابهامات و سؤالات را در ذهن مخاطب بریزی و بعد هم به اصطلاح پایان آن را باز بگذاری هنر است حال آنکه این یک نقطه ضعف بزرگ است. پایان باز هم حساب و کتابی دارد. به هر حال از این حاشیه ها هم که بگذریم خود فیلم هم اشکالات زیادی دارد که در فرصتی دیگر به آن خواهم پرداخت.

نویسنده: محمدرضا چاوشی

انتشار و کپی مطلب فقط با ذکر منبع و نام نویسنده بلامانع است.